Έξω από τον Χριστό, χωρίς τον Χριστό, δεν υπάρχει λύση στην τραγωδία της επίγειας ιστορίας της ανθρωπότητος...

Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ του Έσσεξ 

Η υπερηφάνεια είναι σκοτάδι απαίσιο, ο αντίποδας της Θείας Αγαθοσύνης. Η υπερηφάνεια είναι η αρχή του κακού, η ρίζα κάθε τραγωδίας, ο σπορέας του μίσους, ο αφανιστής της ειρήνης, αντικείμενη στην τάξη που θέσπισε ο Θεός. Σε αυτή βρίσκεται η ουσία του άδη.

Η υπερηφάνεια είναι εκείνο το «σκότος το εξώτερον», στο οποίο διαμένοντας ο άνθρωπος αποχωρίζεται από τον Θεό της αγάπης. «Οι άνθρωποι ….ηγάπησαν το σκότος» (Ιωάνν. γ᾽ 19). Η σωτηρία από τον άδη αυτό είναι δυνατή μόνο με τη μετάνοια.

Η μετάνοια είναι ανεκτίμητο δώρο προς την ανθρωπότητα. Η μετάνοια είναι Θείο θαύμα για την αποκατάστασή μας μετά την πτώση. Η μετάνοια είναι  έκχυση Θείας εμπνεύσεως πάνω μας με την δύναμη της οποίας ανεβαίνουμε προς τον Θεό, τον Πατέρα μας, για να ζήσουμε αιώνια στο φως της αγάπης Του. Με τη μετάνοια συντελείται η θέωσή μας. Αυτό είναι γεγονός με ασύληπτο μεγαλείο. Η δωρεά αυτή έγινε δυνατή με την προσευχή του Χριστού στη Γεσθημανή, με τον θάνατό Του στον Γολγοθά, και την Ανάστασή Του.

 (|) ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Προσευχή ευγνωμοσύνης στο Χριστό

Η υπερηφάνεια είναι η σκοτεινή εκείνη άβυσσος στην οποία βυθίστηκε ο άνθρωπος με την πτώση.  Αφού υπέκυψε σ᾽αυτήν εκούσια, έγινε πνευματικά τυφλός και ανίκανος να διακρίνει την παρουσία της στις κινήσεις της καρδιάς και του νού. Μόνο το άκτιστο Φως που συγκαταβαίνει σε μας με την πίστη στη θεότητα του Ιησού Χριστού μας δίνει την δυνατότητα να διακρίνουμε τη μεταφυσική ουσία της υπερηφάνειας. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος φωτίζει την καρδιά του ανθρώπου, κι αυτός ανακαλύπτει μέσα του την παρουσία ενός κακοήθους όγκου, που επιφέρει θάνατο. Όσοι έλαβαν πείρα της θείας αγάπης, είναι φυσικό να αποστρέφονται τη χαρακτηριστική δηλητηριώδη οσμή με την οποία είναι εμποτισμένο το πάθος της υπερηφάνειας. Αυτή αποσπά τον άνθρωπο από τον Θεό και τον κάνει να απομονωθεί στον εαυτό του. Ο υπερήφανος- ακόμη και ο πιο προικισμένος διανοητικά- θα παραμείνη πάντοτε έξω από την αγάπη του Χριστού που αγκαλιάζει τα πάντα. Στον παράδεισο ο άνθρωπος, μεθυσμένος από την θανατηφόρα ηδονή της εωσφορικής αυτοθεώσεως, έγινε παράφρων και δέσμιος του άδη. Στραμμένος στον εαυτό του ως προς κέντρο, αργά η γρήγορα θα συναντήσει το καταθλιπτικό κενό, από το οποίο μας κάλεσε ο Δημιουργός στην ζωή. Όταν ο άνθρωπος στραφεί προς τα έξω αναζητώντας κάποιο αντιστάθμισμα στον κόσμο που τον περιβάλλει,  υπόκειται σε κάθε είδους διαστροφή, και μπορεί να αποβεί ικανός για οποιοδήποτε έγκλημα.

 (|) ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:  Όπου ο Χριστός εκεί και η Παναγία.

Αναρίθμητες είναι οι μορφές με τις οποίες εμφανίζεται η υπερηφάνεια, αλλά όλες αλλοιώνουν την εικόνα του Θεού στον άνθρωπο. Έξω από τον Χριστό, χωρίς τον Χριστό, δεν υπάρχει λύση στην τραγωδία της επίγειας ιστορίας της ανθρωπότητος. Η γήινη ατμόσφαιρα αποπνέει οσμή αίματος. Ο κόσμος όλος τρέφεται καθημερινά με ειδήσεις για φόνους ή βασανισμούς αυτών που νικήθηκαν σε αδελφοκτόνες συγκρούσεις. Τα μαύρα σύνεφα του μίσους κρύβουν από τα μάτια μας το Ουράνιο Φως. Οι άνθρωποι μόνοι τους δημιουργούν την κόλασσή τους. Χωρίς την ολοκληρωτική αλλαγή μας με την μετάνοια, δεν θα έρθει η απολύτρωση του κόσμου• «απολύτρωση» από τη φοβερότερη από όλες τις κατάρες, τον πόλεμο. Για τον ταπεινό φορέα της αγάπης είναι προτιμότερο να φονευθεί  παρά να φονεύσει. 

(Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ): ΟΨΟΜΕΘΑ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΚΑΘΩΣ ΕΣΤΙ, έκδοση, Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας,Τετάρτη ἔκδοσις)

Μην έχετε υπερβολική εμπιστοσύνη στην ανώτερη μόρφωση που αποκτήσατε στον κόσμο. Ο πολιτισμός στον οποίο ζούμε είναι κουλτούρα της πτώσεως.

‘‘Άνευ της ολοκληρωτικής αλλαγής ημών διά της μετανοίας, δεν θα επέλθη η λύτρωσις του κόσμου· λύτρωσις εκ της φοβερωτέρας πασών των αρών, του πολέμου.” (Χωρίς την ολοκληρωτική αλλαγή μας με την μετάνοια, δεν θα έρθει η απολύτρωση του κόσμου• «απολύτρωση» από τη φοβερότερη από όλες τις κατάρες, τον πόλεμο.)

Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη με παντός είδους εγκλήματα, αλλά δεν υπάρχει μεγαλύτερη αμαρτία από τους πολέμους, από τους παγκοσμίους πολέμους, προπαντός της εποχής μας, όπου όλοι οι άνθρωποι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο παρασύρονται στην «αδελφοκτονία»· σήμερα οι μεν «χαίρονται» γιατί φονεύθηκαν εκατοντάδες χιλιάδων, και εκατομμύρια ακόμη της άλλης πλευράς· αύριο αυτοί που υπέφεραν χαίρονται, γιατί εκδικήθηκαν τους δολοφόνους. Έτσι λοιπόν όλη η γη καλύπτεται από το σκοτάδι του καταχθόνιου μίσους, το Πνεύμα το Άγιο εγκαταλείπει τις ψυχές των ανθρώπων και η απόγνωση σκηνώνει στις καρδιές τους.

Για μένα η περίοδος του πολέμου συνέπεσε με τον καιρό της διαμονής μου στην έρημο. Ώ, ήταν καιρός έντονης προσευχής για την ειρήνη όλου του κόσμου… Εκείνα τα εφιαλτικά χρόνια προσευχόμουν εντατικά, ιδιαίτερα κατά τις νύκτες. Με ένταση θρηνούσα στις προσευχές μου υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, …

Είδα ότι δεν υπήρχε τραγωδία στο Θεό. Η τραγωδία ήταν μόνο στο βίο των ανθρώπων, που το βλέμμα τους δεν ξεπέρασε ποτέ τα γήινα όρια.

Η τραγωδία της εποχής μας βρίσκεται κυρίως στην άγνοια μας ή την αδυναμία μας να καταλάβουμε ότι υπάρχουν δύο βασίλεια, το πρόσκαιρο και το αιώνιο. Θα θέλαμε να χτίσουμε τη βασιλεία των Ουρανών στη γη απορρίπτοντας κάθε ιδέα για ανάσταση και αιωνιότητα.

Όταν διαλέξουμε το Χριστό, θα μεταφερθούμε πέρα από χρόνο και τόπο, πέρα απ’ αυτό το γεγονός, που ονομάζουμε «τραγωδία».

Η σοφία του κόσμου αυτού δεν μπορεί να σώσει τον κόσμο. Τα κοινοβούλια, οι κυβερνήσεις, οι πολυσύνθετοι οργανισμοί των πιο αναπτυγμένων συγχρόνων κρατών της γης είναι ανίσχυροι. Η ανθρωπότητα πάσχει χωρίς τέλος. Η μόνη διέξοδος είναι να βρούμε μέσα μας τη σοφία, την λύση να μη ζούμε σύμφωνα με τις ιδέες αυτού του κόσμου, αλλά να ακολουθήσουμε τον Χριστό.

Η ζωή του κόσμου οργανώνεται γύρω από μερικά ανθρώπινα πάθη και η πνευματική ζωή βρίσκεται στο περιθώριο. Οφείλουμε να αντιστρέψουμε την κατάσταση αυτή των πραγμάτων, να τοποθετήσουμε την πνευματική ζωή στην καρδιά της ζωής μας.

 (|) ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιατί o Χριστός έκανε θαύματα;

 (|) ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σώπα ευλογημένε, είναι ο Χριστός και μας δοκιμάζει